Η αναπροσαρμογή των συλλογών στην Tate Britain αποτελεί προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η ανισορροπία των φύλων.
Στον κόσμο της τέχνης, το 2022 ήταν μια εξαιρετική χρονιά για τις γυναίκες. Στη φετινή Μπιενάλε της Βενετίας, στην κεντρική έκθεση «Milk of Dreams» κυριάρχησαν καλλιτέχνιδες, νέες και παλαιότερες, ενώ τον Χρυσό Λέοντα κέρδισε η Σόνια Μπόις για το Βρετανικό Περίπτερο. Λίγο πριν από την ολοκλήρωση του έτους, το βραβείο Turner απονεμήθηκε στη Βερόνικα Ράιαν, η οποία επιλέχθηκε από μια λίστα γυναικών και μη δυαδικών καλλιτεχνών.
Η αίσθησή μας είναι ότι επιτέλους ο χώρος της τέχνης έχει γίνει περισσότερο περιεκτικός. Παρ’ όλα αυτά, δεν λείπουν οι έρευνες, κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία, όπως αναφέρει η εφημερίδα Guardian, που αποδεικνύουν ότι αυτή η πεποίθηση είναι επιφανειακή. Κρίνοντας από τις μόνιμες συλλογές των μουσείων, φαίνεται πως η αγορά έργων τέχνης τα όποια δημιουργήθηκαν από καλλιτέχνιδες κορυφώθηκε πριν από μία δεκαετία, και έκτοτε περιορίστηκε. Γιατί έχουν σημασία τα αποκτήματα των μουσείων; Επειδή συμβολικά αυτή είναι η τέχνη που κρίνεται αρκετά σημαντική για να διατηρηθεί. Επιπλέον, τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα το Freelands Foundation (ίδρυμα που υποστηρίζει τους καλλιτέχνες και τον πολιτισμό) δείχνουν ότι οι γυναίκες και οι μη δυαδικοί καλλιτέχνες αντιπροσώπευαν το 32% των έργων που αποκτήθηκαν για τη συλλογή της Tate το 2021, ενώ η National Gallery απέκτησε τέσσερα έργα το 2021, όλα ανδρών.
Συνεπώς, θα μπορούσαμε να πούμε πως η πρόσφατη ανακοίνωση της Tate Britain ότι την άνοιξη θα ανοίξει στο κοινό με μια αναπροσαρμογή των εκθεμάτων της υπέρ των γυναικών, αποτελεί προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η ανισορροπία των φύλων στη μόνιμη συλλογή. Από την Τρέισι Εμιν έως την Κουτζαμάν Βιολέτ Ουάμι από τη Ζιμπάμπουε και την Αλγερινή Λίντια Ουραχμάν, οι μισοί σύγχρονοι καλλιτέχνες που θα παρουσιαστούν είναι γυναίκες. Η δέσμευση της Tate να διαφοροποιήσει τη συλλογή της υπέρ της γυναικείας εκπροσώπησης σημαίνει επίσης ότι θα παρουσιαστούν καλλιτέχνιδες από τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα, οι οποίες, αν και σημαντικές, δεν έχουν εκτεθεί έως τώρα. Εν τω μεταξύ, οι νέες παραγγελίες περιλαμβάνουν δύο αναρριχώμενα γλυπτά από σκυρόδεμα της Σάρα Λούκας στον μπροστινό υπαίθριο χώρο και ένα site specific έργο της Φρανς – Λιζ Mακ Γκουρν στην οροφή του Djanogly Café του μουσείου, ενώ μία από τις εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας είναι το «Preserve “beauty”» της Ανια Γκαλάτσιο – φωτεινά κόκκινα λουλούδια τοποθετημένα σε τέσσερις παράλληλες ορθογώνιες συνθέσεις κάτω από διαφανές γυαλί.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το National Museum of Women in the Arts (NMWA) της Ουάσιγκτον, που είχε κλείσει πριν από δύο χρόνια, θα ανοίξει και πάλι τις πόρτες του τον Οκτώβριο ύστερα από ανακαίνιση 67,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Το «πρώτο μεγάλο μουσείο που είναι αποκλειστικά αφιερωμένο σε γυναίκες καλλιτέχνιδες, οι οποίες υπερασπίζονται τις γυναίκες», όπως το ίδρυμα αυτοσυστήνεται, θα μεγαλώσει κατά 20%, και θα ανοίξει με μια εντυπωσιακή έκθεση έργων μεγάλης κλίμακας των Κορνίλια Πάρκερ, Σινίκ Σμιθ, Τζοάνα Βασκονσέλος κ.ά. Με τίτλο «The Sky’s the Limit», η έκθεση θα περιλαμβάνει κομμάτια από τη μόνιμη συλλογή που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ δημόσια. Επίσης, εγκαινιάζοντας το καινούργιο μουσείο, θα διοργανωθούν δύο ατομικές εκθέσεις: ένα αφιέρωμα στην Κινεζοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα Χουνγκ Λιου και μια ιστορική έρευνα για τα χαρακτικά της Γαλλίδας Αντουανέτ Μπουζονέτ-Στελά του 17ου αιώνα.
Μάρω Βασιλειάδου
